Nắng mùa hạ

Đã là tháng năm, tôi thường không ngăn được tầm mắt của mình nhìn theo những tán hoa phượng đã bị bỏ lại phía sau lưng trên đường quốc lộ. Hoa tàn nhanh quá, tôi thẫn thờ nhìn cánh hoa phượng lả tả trên nền gạch. Ở cái khúc cua khi đi qua ngã ba, hè năm nào cứ tầm này cũng tím một khoảng trời màu của bằng lăng. Vẻ đẹp của bằng lăng khiến đám học sinh trầm trồ. Trước khi thấy hoa phượng, tôi từng trao trọn tình yêu của mình với mùa hè cho gốc bằng lăng ấy. Cũng phải, những năm trước tôi đều ngồi xe đưa đón, mà gốc phượng lại cao quá nên tôi bỏ lỡ màu sắc rực rỡ nhất của tuổi học trò.

Đây là mùa hè cuối cùng của tôi ở trường cấp ba. Tôi bắt đầu biết đi xe máy, so với đám bạn cùng tuổi tôi còn khá non tay. Những tập đề dày cộm trong cặp làm vai tôi nhức mỏi, tôi lại lơ đãng nhìn lên những tán hoa rồi nghĩ ngợi về ước mơ nho nhỏ của mình. Tôi muốn thi y, chính xác là ngành y điều dưỡng.

Những tấm ván gỗ mỏng xếp chồng lên nhau. Dưới cái nắng gay gắt, chúng ánh lên màu vàng rực rỡ đè nặng xuống đỉnh đầu mẹ tôi. Tôi nhìn thấy mồ hôi dính ướt mái tóc của bà ấy, chảy xuống gò má, xuống cằm. Chiếc áo lao động cũ sờn dính nhựa đến sậm màu và đôi găng tay rách nắm lấy lớp ván gỗ cắm đầy những dằm vụn. Hình ảnh ấy liên tục xuất hiện trong óc khiến ngòi bút ghì trên giấy đăng ký nguyện vọng của tôi ngừng lại.

-  Chị không thương bố mẹ à?

Tôi nhìn gương mặt của em gái, con bé gần như đã hét lên với tôi. Đôi mắt của nó sậm màu với những nỗi lo toan mà đáng ra ở tuổi mười lăm không nên có. Trong cơn tức giận nhất thời, tôi nhìn tờ giấy bị vò nát như rác rưởi ném dưới góc bàn mà gào lên như con thú dữ bị chọc giận.

-  Phải! Tao không thương bố mẹ mày!

Tuổi mười tám, tôi lần đầu hiểu được gánh nặng của tiền bạc đáng sợ như thế nào.

Là khi những bữa cơm không còn mang theo tiếng cười, món nợ trong nhà ngày càng lớn và công việc của mẹ tôi càng thêm vất vả. Tôi đứng ở cây xăng, nhìn bình được đổ đầy mà nắm chặt tờ hai trăm nghìn mẹ tôi đưa trước khi ra ngoài. Bà ấy đi làm lúc bốn giờ sáng, khi mùa hè dù đến sớm nhưng ánh mặt trời cũng chưa thể lọt qua được khung cửa sổ đã cũ. Tôi thậm chí không thể mở mắt, vươn tay nhận lấy tiền trong vô thức.

Đã bao lâu mẹ tôi không mua một chiếc áo mới?

Tôi tự hỏi rồi nhìn ngắm chiếc áo dài trong tủ. Mùa hè đang đếm ngược, còn tôi cũng phải đưa ra lựa chọn của chính mình.

Có những đêm, tôi đứng lặng phía sau bức tường. Những cuộc cãi vã giữa bố mẹ tôi ngày càng trở nên căng thẳng gay gắt. Mưa nặng hạt, tai tôi như ù đi khi nghe thấy mẹ tôi gào lên trong tiếng nức nở.

-  Anh mà bán con trâu ấy, tôi và anh không còn chút tình nghĩa nào nữa.

Tôi gục đầu xuống sấp đề thi trên bàn, những dấu bút đỏ chói lọi, những tờ ghi chú tỉ mỉ, cả những công thức toán học đang xoay tròn trong óc tôi. Cảm giác nặng nề bất lực khiến tôi muốn bật khóc cũng không thể phát ra một âm thanh nào, cổ họng nghẹn lại những dư vị đắng ngắt. Như là mùi đời, mùi của trưởng thành.

Nắng mùa hạ làm gò má mẹ tôi đen sạm, cũng đốt cháy đi biết bao nhiệt huyết tuổi mười tám trong tôi. Có gì đó thay đổi, có gì đó cuồn cuộn trong lồng ngực, làm tôi muốn giãy giụa, muốn vùng dậy mà bỏ trốn.

-  Mày còn tiền không? Mua cho bố bao thuốc.

Tôi nhìn bố, có gì đó khác lạ trong đôi mắt ông làm tôi để ý. Ông ít khi hút thuốc, cũng chưa từng hút thuốc khi ở nhà. Tôi buột miệng hỏi: "Một bao thuốc bao nhiêu tiền thế bố?"

-  Chắc là mười nghìn.

Người đàn ông ấy là trụ cột của gia đình tôi. Lâu lâu, những người thợ xây cùng chỗ làm của ông ấy còn được uống cốc bia nhưng bố của tôi ngay cả thuốc lá đã lên mười hai nghìn một bao cũng không biết. Tôi muốn làm lơ đi những bế tắc đang tràn ra trong hốc mắt sâu hút của bố. Ông ấy chẳng nói gì chỉ ngồi trên ghế thở ra từng làn khói gay mũi.

Tôi và bố không hợp, hay đúng hơn là chúng tôi rất giống nhau. Chúng tôi dễ để những chuyện nhỏ nhặt làm bản thân bức bối, thường nói ra những lời khó nghe dù trong lòng không muốn như thế. Đôi khi, tôi ghét ông, ghét sự nhỏ nhặt trong suy nghĩ, ghét sự bảo thủ trong cách nhìn, ghét cả cách ông đối xử bất công với tôi và hai đứa em nhỏ. Tôi đã muốn thoát ra khỏi căn nhà này, nó đột ngột trở nên ngột ngạt vào ngày tôi trưởng thành. Tôi nhận ra mình đã lớn, nhận ra bản thân phải gánh vác gia đình. Nhưng trước thực tại tôi lại muốn ích kỷ chạy trốn.

Mực tím in hằn lên giấy trắng, cả cơ thể tôi mềm nhũn, gục xuống, chẳng còn chút sức lực nào.

Những tấm ván gỗ mỏng được nhấc lên đỉnh đầu, gương mặt em gái xám đen lại và mái tóc ướt nhẹp những giọt mồ hôi. Con bé mặc lên chiếc áo lao động của mẹ, đeo cái găng tay đã rách. Từng hàng ván xếp dài, mùi gỗ tươi ngọt mát như mùi của quả chín lên men. Nắng gắt chiếu xuống đỉnh đầu, tôi hé miệng thở, và ánh mắt con bé nhìn về phía tôi.

Tôi nghe thấy tiếng ve, nghe thấy tiếng gió lật từng trang sách, nghe thấy cả tiếng bạn học cười đùa. Trong óc tôi lại vang lên câu hỏi của em gái ngày trước. Con bé nghẹn ngào, giọng lạc hẳn đi.

-  Chị không thương bố mẹ à?

Lần đầu tiên trong cuộc đời, tôi được nếm qua hương vị của áp lực, cũng là lúc tôi nhận ra bản thân nhỏ bé nhường nào. Và cũng là lần đầu tiên, tôi biết mình không thể tiếp tục yếu ớt nhu nhược. Tôi nhìn thấy sự vất vả của bố mẹ, thấy bàn tay nhỏ bé của em trai, em gái. Những ước mơ dang dở phủ kín từng trang sách, tôi cần đặt những dấu chân đầu tiên cho sự trưởng thành. Hoặc là tiến tới cánh cửa đại học, hoặc là dừng chân để đi làm phụ giúp gia đình. Đối với tôi quyết định nào cũng vô cùng khó khăn.

Những bạn trẻ đang ở độ tuổi mười tám như tôi, hi vọng rằng bạn có thể sống tự do như những cánh chim, lựa chọn cho mình quyết định đúng đắn. Cánh cửa này đóng lại sẽ có cánh cửa khác mở ra, hoặc là bản thân bạn phải tự tạo nên con đường của chính mình. Hãy dũng cảm theo đuổi ước mơ, cũng mạnh mẽ bảo vệ gia đình bởi cuộc đời luôn phải trải qua giông tố chứ không được cúi đầu.